De Gunfactor: waarom jouw gezicht meer zegt dan je woorden

De Universiteit van Warwick onderzocht dit fenomeen in een reeks experimenten. Deelnemers kregen foto’s te zien van personen die in werkelijkheid niet betrouwbaar waren, maar wel een gezicht hadden dat vertrouwen uitstraalt. Wat bleek? Mensen waren eerder geneigd om hun geld te investeren bij deze personen dan bij mensen met een minder ‘vriendelijk’ gezicht maar een betere reputatie. Oordeel op basis van feiten? Liever op gevoel. En dat gevoel wordt vaak gevormd in de eerste drie seconden.

Dat is precies waar de gunfactor in beeld komt. Want of we het nu willen of niet: die “onzichtbare” kracht bepaalt of we iemand iets gunnen, of niet. En in een wereld waarin beleving en persoonlijk contact steeds belangrijker worden, is die gunfactor niet langer een leuke bonus – maar pure noodzaak.

Wat is de gunfactor?

De gunfactor is de mate waarin iemand als sympathiek, geloofwaardig en prettig wordt ervaren, zónder dat daar per se harde bewijzen voor zijn. Het gaat om vertrouwen, authenticiteit en aantrekkingskracht op relationeel vlak. Je kunt denken aan een klant die voor jou kiest – niet omdat je de goedkoopste bent, maar omdat ze het je gunnen. Of aan een samenwerking die tot stand komt omdat ‘het goed voelde’. Succesvol zakendoen draait steeds minder om “de beste zijn”, en steeds meer om vertrouwen, je reputatie en je aardig vinden.

Zichtbaarheid, presentatie en vertrouwen

Ik werk al jaren met ondernemers, leiders en professionals aan het vergroten van hun zichtbaarheid, positionering en impact. Zij ziet hoe cruciaal de gunfactor is, juist in zakelijke context. “De gunfactor wordt vaak onderschat. Men denkt dat kwaliteit vanzelf spreekt – maar mensen geven je pas echt kansen als ze zich prettig bij je voelen. En dat gevoel ontstaat vaak al voordat je een woord hebt gezegd.” Bij tenders, in de laatste fase is die gunfactor alles bepalend.

Volgens Van Veen speelt uitstraling hierin een belangrijke rol. “Mensen met bepaalde gelaatstrekken krijgen, puur op basis van hoe ze eruitzien, vaker iets gegund. Grote ogen, een open blik, een zachte kaaklijn: het zijn allemaal kenmerken die onbewust als ‘betrouwbaar’ worden geïnterpreteerd.” Ik kan zo zien wie meer of minder z’n best moet doen om een klant binnen te halen en ik kan ook nog beargumenteren op basis van onderzoek, waarom dat zo is.

Onderzoek van Peter Van der Hallen bevestigt dit: we vertrouwen mensen met een ‘aangenaam gezicht’ sneller, zelfs als we weten dat die persoon mogelijk niet te vertrouwen is. Dat is geen oppervlakkigheid – dat is ons brein dat razendsnel keuzes maakt op basis van evolutionaire signalen.

Het halo-effect en de eerste indruk

Die snelle inschatting noemen we ook wel het halo-effect. Iemand die er betrouwbaar uitziet, wordt ook eerder gezien als competent, vriendelijk en professioneel – zelfs als we dat objectief nog niet kunnen beoordelen. Daarom is je eerste indruk zó belangrijk: houding, kleding, stemgebruik en lichaamstaal bepalen of mensen je als ‘geloofwaardig’ ervaren.

Zabeth van Veen: “In coaching zie ik vaak dat mensen inhoudelijk sterk zijn, maar dat het niet overkomt. Ze krijgen minder kansen, minder klanten, minder zichtbaarheid – terwijl de kwaliteit er wél is. Door aan de buitenkant te werken, versterk je de binnenkant. Het is geen masker, het is een versterker.”

Hoofd, buik, hart

Een hoge gunfactor draait om meer dan een mooi praatje. “Je moet je hoofd, handen en hart inzetten. Hoofd: weten wat je doet. Buik: het ook echt dóen. En hart: betrokkenheid tonen. Mensen prikken zo door een façade heen. Maar als je oprechte aandacht hebt, en betrouwbaar handelt, dan volgen de aanbevelingen vanzelf.”

Een hoge gunfactor begint dus bij jezelf. Hoe kom jij over? Wat zien mensen als je binnenloopt? Wat voelen ze als jij spreekt? En… komt dat overeen met wie je werkelijk bent? Dat betekent niet dat je jezelf moet veranderen – maar wel dat je moet investeren in hoe je overkomt. Authenticiteit verkoopt beter dan perfectie.

Praktische tips om je gunfactor te vergroten

1. Wees zichtbaar – Laat regelmatig van je horen. Niet met borstklopperij, maar met oprechte betrokkenheid.
2. Wees consistent – Doe wat je zegt en zeg wat je doet. Vertrouwen is het gevolg van herhaalde betrouwbaarheid.
3. Let op je presentatie – Niet voor de buitenwereld, maar als verlengstuk van je professionaliteit.
4. Toon interesse – Vraag, luister en reageer zonder oordeel. “Wat maakt dat je dit zegt/denkt” is een oordeelloze vraag en voelt anders dan “waarom zeg je dat?”
5. Deel iets van jezelf – Een kleine anekdote of persoonlijke noot maakt je menselijker.
6. Zorg voor een congruent uiterlijk – Laat je gezicht, stem en lichaamstaal hetzelfde verhaal vertellen als je woorden.

Tot slot

In een wereld waarin algoritmes bepalen wie we zien en waarin keuzes steeds sneller worden gemaakt, is het belangrijker dan ooit om als mens op te vallen. Niet met ronkende beloftes, maar met oprechte verbinding. De gunfactor is geen marketingtruc, het is een menselijke kracht. En die begint bij hoe jij naar jezelf kijkt – én hoe je dat laat zien aan de ander.

Samengevat: “Wie je bent, is de basis. En hoe je overkomt, bepaalt wat je gegund wordt.”
Zabeth van Veen – Imago expert en eigenaar van ImagoMatch